Tinh dầu tía tô được biết đến với hương thơm tươi mát và đặc biệt là giá trị trị liệu cao. Cùng areme khám phá câu chuyện phía sau mùi hương tinh dầu tía tô.
Tía tô (Tên khoa học: Perilla frutescens) là một loại cây thân thảo thuộc họ Lamiaceae, được trồng phổ biến ở nhiều nước châu Á. Cây có thể trồng quanh năm trên đất giàu dinh dưỡng, thích hợp với khí hậu nóng ẩm. Đặc trưng dễ nhận biết của tía tô là phần lá mọc đối xứng, mép lá khía răng cưa, nhọn ở đầu, bề mặt lá có lông mịn. Có những loại tía tô phổ biến là tía tô lá tím (một mặt lá màu tím, một mặt màu xanh), tía tô đỏ (hai mặt lá đều màu tím hoặc đỏ tím) và tía tô lá xanh (hai mặt lá có màu xanh lục). Tía tô lá tím có mùi thơm đậm đà hơn, thường được dùng làm thuốc và tạo màu tự nhiên trong ẩm thực, còn tía tô lá xanh có hương vị thanh nhẹ hơn, thường dùng để ăn sống như một loại gia vị.
Tía tô rất phổ biến trong văn hoá ẩm thực của Việt Nam và Nhật Bản, được xem như một loại thảo dược quý giá. Nếu ở Việt Nam, tía tô là loại gia vị không thể thiếu trong những món ăn dân dã như cháo, canh hay các món hấp, nướng, thì ở Nhật, người ta sử dụng lá tía tô (gọi là shiso) để ăn kèm với sushi, sashimi hoặc umeboshi (mơ muối). Vào mùa hè, tía tô được dùng để pha nước uống, pha trà, giúp giải khát, làm đẹp da. Lá tía tô giàu chất chống oxy hoá, chứa nhiều vitamin, có tác dụng giải cảm, hạ sốt, trị ho, chống viêm, hỗ trợ tiêu hóa và nhiều lợi ích khác.
Tinh dầu tía tô có mùi hương tươi mát, xanh và sống động, có một chút vị cay nhẹ và hăng ấm. Mùi hương tía tô gần gũi và giàu cảm xúc, gợi nhắc về những món ăn thời thơ ấu, mang đến cảm giác rất thư thái, dễ chịu. Đây là lựa chọn phù hợp cho những ai yêu thích những mùi hương tự nhiên và mang tính trị liệu cao.
Ở Việt Nam, tía tô được trồng ở khắp nơi, trong đó tía tô lá tím là loại phổ biến nhất. Tía tô đang trở thành cây trồng có tiềm năng kinh tế cao và giá trị xuất khẩu lớn ở các, mang lại sinh kế bền vững cho người trồng. Tinh dầu tía tô areme được chiết xuất từ lá tía tô tím bằng phương pháp chưng cất hơi nước, giữ trọn vẹn hàm lượng hoạt chất quý giá cùng mùi hương đặc trưng của lá tía tô. Theo đánh giá nội bộ, tía tô lá tím có hàm lượng tinh dầu cao hơn, và tinh dầu chứa hàm lượng perillaldehyde cao hơn. Tinh dầu tía tô có hương thơm thảo mộc the ấm, cay dịu vừa có tác dụng kháng khuẩn làm sạch không khí vừa mang lại cảm giác nhẹ nhõm, dễ chịu.
Tinh dầu tía tô rất giàu chất perillaldehyde, một hợp chất hữu cơ tự nhiên có tác dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn, kháng nấm, hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Nhờ mùi hương thanh mát, tinh dầu tía tô rất thích hợp để xông hơi giải cảm, làm sạch không khí, hoặc dùng để chăm sóc da.
Một số lợi ích sức khỏe của tinh dầu tía tô:
- Hỗ trợ điều trị cảm lạnh, ho, buồn nôn,...
- Kháng khuẩn, chống viêm, kháng vi-rút và chống oxy hóa.
- Khi được pha loãng đúng cách, tinh dầu tía tô giúp làm dịu da, chống lão hoá, dưỡng ẩm nhờ đặc tính chống oxy hóa.
Một số cách sử dụng tinh dầu tía tô:
- Xông hơi giải cảm: Nhỏ vài giọt tinh dầu tía tô vào chậu nước nóng (khoảng 50-60 độ C). Trùm khăn sạch kín đầu và chậu nước, nhẹ nhàng hít thở chậm. Lưu ý chỉ nên xông hơi khoảng 10-15 phút.
- Ngửi tinh dầu: Nhỏ vài giọt tinh dầu tía tô vào ly/chén nước nóng (khoảng 50-60 độ C và nhẹ nhàng ngửi hơi thơm để xoa dịu đường hô hấp đang khó chịu.
- Pha nước tắm: Cho vài giọt tinh dầu đã pha loãng vào bồn/chậu nước tắm để thư giãn.
- Massage: Pha loãng tinh dầu với dầu nền để xoa bóp những vùng bị đau mỏi và mát-xa cơ thể.